Wat helpt kinderen bij omgaan met verlies?

Hoewel kinderen erg verdrietig kunnen zijn na een overlijden, is het in veel gevallen toch goed hen te betrekken bij de begrafenisweek en hun vragen te beantwoorden. Zo begrijpen ze beter wat er speelt en raken ze niet in verwarring. Er zijn ook werkboeken of prentenboeken die hierbij kunnen helpen.

Soms denken ouders dat het beter is kinderen niet mee te nemen naar de plek waar de overledene is opgebaard of hen thuis te laten tijdens de begrafenis. Daardoor kan het voorkomen dat kinderen schrikken als opa of oma ineens niet meer in zijn/haar stoel zit, of dat ze fantaseren over wat er mogelijk is gebeurd en nachtmerries krijgen. Als ze afscheid hebben genomen en de kist hebben zien dalen in het graf, krijgen ze een veel completer beeld van de situatie. 

“Kinderen kunnen over het algemeen makkelijk schakelen. Natuurlijk stellen ze vragen over de overledene en de begrafenis, maar na het antwoord gaan vaak ze weer rustig met de lego spelen”, zegt begrafenisverzorger Dennis Harkes.

Peter heeft verdriet

Er zijn diverse werkboeken en prentenboeken beschikbaar die kinderen kunnen helpen bij rouwverwerking. Een goed voorbeeld hiervan is ‘Pieter heeft verdriet’, van Willemieke Kloosterman-Coster en Anita Engelen, geschreven volgens de reformatorische geloofsbeleving. In dit boek wordt op kindniveau uitgelegd wat een overlijden inhoudt. Aan de zijkant van ieder hoofdstuk staan onderwerpen waarover ouders kunnen praten met hun kind, zoals: waarom is mama verdrietig en blij, wat doet de begrafenisondernemer, wat is condoleren en gaan alle mensen dood als ze ziek zijn?

Herinneringsboek

Een ander voorbeeld is ‘Mijn herinneringsboek Dag lieve’ van Peter van der Pol. Dit is een werkboek dat jonge kinderen samen met hun ouders invullen. Ze schrijven er bijvoorbeeld herinneringen in op en tekenen erin. Aan het eind van het boek staat uitleg over de dood, het afscheid en de uitvaart. Het doel hiervan is kinderen op hun eigen manier laten omgaan met hun verlies.

Harkes: “Kinderen leren de situatie begrijpen door de ogen van Pieter of met behulp van het herinneringsboek. Dit kan helpen, maar dat hoeft niet zo te zijn voor iedereen. Ieder kind verwerkt verlies op zijn eigen manier.”

Neem contact op